منظور از دعای مشهور «الهی پیر بشی» عمر طولانی و رسیدن فرد به کهنسالی دانسته شده است. در این مقاله با ارایه شواهدی، به رابطه این دعا با «آیین پرستش مهر» پرداخته شده است. پرستش مهر، آیین کهن هندوایرانی بوده که پس از اصلاحات دینی زرتشت، از بین نرفت بلکه با تحمل تغییراتی ادامه حیات داد. در ایران شواهد فراوانی از تاثیرگذاری مهرپرستی مشاهده شده است، از جمله تاثیر بر باورهای اهل حق و ایزدی، عرفان دوره اسلامی، ورزش باستانی زورخانهای و باقیماندن مکانهای وابسته به این آیین با نام «پیر» در ایران. آیین مهر دارای تشرف هفت مرحلهای بوده که در آخرین مرحله آن سالک به مقام «پیری» نایل میشده است. در یک جامعه مهرپرست یا جامعهای که ایزد مهر دارای احترام، ویژه بوده، نیل به مقام پیری، رسیدن به کمالی بوده که آرزوی هر پدر و مادری بوده است. بنابر این، این دعا، آرزویی بوده برای ارتقا فرد که در هنگام سلوک، توفیق یابد که مراحل هفتگانه را سپری کند و به مقام پیری که مقامی روحانی و پهلوانی بوده است، برسد. به رغم اینکه در ایران، پرستش مهر برای قرنهاست که به بوته فراموشی سپرده شده، این دعا، همچنان در جامعه استفاده میشود.
سعادت, مصطفی . (1403). معنای واژه «پیر» در عبارت «الهی پیر بشی» در گویش اقوام ایرانی و بررسی ارتباط آن با آیین مهر. پژوهش‌نامه بختیــــــاری‌شناسی و اقوام ایرانی, 3(1), -. doi: 10.22034/bsriit.2025.15033.1057
MLA
سعادت, مصطفی . "معنای واژه «پیر» در عبارت «الهی پیر بشی» در گویش اقوام ایرانی و بررسی ارتباط آن با آیین مهر", پژوهش‌نامه بختیــــــاری‌شناسی و اقوام ایرانی, 3, 1, 1403, -. doi: 10.22034/bsriit.2025.15033.1057
HARVARD
سعادت, مصطفی. (1403). 'معنای واژه «پیر» در عبارت «الهی پیر بشی» در گویش اقوام ایرانی و بررسی ارتباط آن با آیین مهر', پژوهش‌نامه بختیــــــاری‌شناسی و اقوام ایرانی, 3(1), pp. -. doi: 10.22034/bsriit.2025.15033.1057
CHICAGO
مصطفی سعادت, "معنای واژه «پیر» در عبارت «الهی پیر بشی» در گویش اقوام ایرانی و بررسی ارتباط آن با آیین مهر," پژوهش‌نامه بختیــــــاری‌شناسی و اقوام ایرانی, 3 1 (1403): -, doi: 10.22034/bsriit.2025.15033.1057
VANCOUVER
سعادت, مصطفی. معنای واژه «پیر» در عبارت «الهی پیر بشی» در گویش اقوام ایرانی و بررسی ارتباط آن با آیین مهر. پژوهش‌نامه بختیــــــاری‌شناسی و اقوام ایرانی, 1403; 3(1): -. doi: 10.22034/bsriit.2025.15033.1057
)