عوامل تأثیرگذار در رکود اقتصادی قالی‌های خشتی منطقه چالش‌تر در دو دهه اخیر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه فرش دانشکده هنر و علوم انسانی فارسان، دانشگاه شهرکرد

2 دانشجوی کارشناسی ارشد فرش دانشگاه شهرکرد

چکیده

منطقه چالش‌تر در استان چهارمحال‌وبختیاری یکی از مراکز مهم قالی‌ دستباف ایران محسوب می‌شود. قالی‌های خشتی این منطقه به دلیل طرح‌ها، نقوش و رنگ‌های منحصربه‌فرد خود در سطح جهانی شناخته شده‌اند. بااین‌حال، در دو دهه اخیر، فروش این قالی‌های اصیل و زیبا کاهش چشمگیری داشته است. پژوهش حاضر به شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر رکود قالی‌های خشتی این منطقه پرداخته و هدف آن ارائه راهکارهایی جهت حفظ و ماندگاری این هنر بومی است. این مقاله در صدد پاسخگویی به این سؤال است که عوامل مؤثر بر رکود اقتصادی قالی‌های خشتی چالش‌تر و عوامل برون رفت از آن کدامند؟ روش مورد استفاده در این پژوهش شامل تحقیقات کتابخانه‌ای، و بیشتر مطالعات میدانی به روش مردمنگاری در بازارهای فروش قالی خشتی در چهار شهرستان چالش‌تر، شهرکرد، سورشجان و فارسان است. نتایج نشان داد که کمبود بافندگان ماهر، تعطیلی کارگاه‌های قالی‌بافی و رنگرزی، مشکلات اقتصادی و اجتماعی، عدم حمایت‌های دولتی مناسب، فقدان آموزش‌های منظم برای نسل‌های جدید، نوسانات بازار و تغییرات سلیقه مصرف‌کنندگان در شکل‌گیری رکود اقتصادی قالی این منطقه نقش داشته است. به‌منظور احیاء و توسعه صنعت قالی‌بافی در منطقه چالش‌تر، لازم است که راهکارهای چندجانبه‌ای از جمله برگزاری دوره‌های آموزشی، افزایش حمایت‌های دولتی و تسهیل شرایط بازار برای فروش این محصولات به‌طورجدی موردتوجه قرار گیرد. همچنین، ایجاد شبکه‌های همکاری میان بافندگان، توسعه فنآوری‌های نوین در رنگرزی و تکنیک‌های بافت می‌تواند به بهبود وضعیت اقتصادی این هنر-صنعت کمک کند.

کلیدواژه‌ها