بررسی زنان کنشگر و کنش‌پذیر در داستان ابومسلم نامه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران

2 کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.

چکیده

بیان مسئله: در داستان‌های عامیانه زنان از نقش‌های مختلفی برخوردار هستند که متفاوت با چهره‌ای است که زنان در ادبیات رسمی و غنایی دارند. هدف: با توجه به جایگاه و اهمیّت ابومسلم نامه در معرّفی و شناخت زنان، این پژوهش به بررسی نقش و ویژگی‌های شخصیتی زن در این متن منحصربه‌فرد ادبی می‌پردازد. این اثر کهن از منظر نظام زن مدار حائز اهمیت بوده و از مهم‌ترین اهداف این پژوهش، بررسی نظام مردسالاری در اجتماعی است که زنان در چارچوب بایدونبایدها محصور بودند‌ و با بدترین القاب و عناوین معرفی می‌شدند. روش تحقیق: روش تحقیق حاضر تحلیلی-توصیفی بر مبنای مطالعات کتابخانه‌ای است. یافته‌ها: براساس یافته‌های این تحقیق می‌توان گفت که نقش و ویژگی‌های شخصّیتی زن، همچنین بررسی زن مدارانۀ داستان‌های ابومسلم نامه، نشانگر آن است که زنان در این اثر به نسبت داستان‌های منثور عامیانه حضوری کنشگر و در صحنه دارند. همچنین تقسیم زنان به جادوگر، جنگجو، عیار، حیله‌گر و ... بیانگر واکنش و بیان اعتراض‌آمیز این جنس به وضعیت مردسالاری موجود در دورۀ نگارش ابومسلم نامه است. زنان منفعل در ابومسلم نامه شامل زنان کنیز و یاری‌رسان هستند.

کلیدواژه‌ها